Vitamine B12

Vitamine B12

Wat is vitamine B12?

Vitamine B12 is een van de acht B-vitamines uit het vitamine B-complex en wordt ook wel cobalamine genoemd. Het is een essentieel vitamine dat, net als de andere zeven B vitamines in water oplosbaar is. Eigenlijk kunnen alle in water oplosbare vitamines niet als voorraad opgeslagen worden in het lichaam (in tegenstelling tot vetoplosbare vitamines), maar vitamine B12 kan dit wel. Een kleine voorraad aan vitamine B12 wordt opgeslagen in de lever en kan voldoende zijn voor 3 tot 10 jaar, dit verschilt per persoon en ligt aan hoeveel voorraad er is. Wat ook bijzonder is aan vitamine B12, is dat we het zelf kunnen aanmaken in de darmen. Waarom zou je het dan nog moeten eten of suppleren hoor ik je denken. Dat is omdat het aangemaakt wordt in het gedeelte van de darm dat zich bevindt na het stuk darm waar het vitamine opgenomen wordt. Daar hebben we dus helemaal niks aan, het zelf aangemaakte vitamine B12 kan niet opgenomen worden. Dit betekent dan dus ook dat we voor voldoende opname van vitamine B12 afhankelijk zijn van voeding en/of supplementen.

Waar zit het in?

Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals vlees, vis, eieren en melkproducten. Dit komt omdat dieren ook B12 aanmaken in de darmen, net als mensen. Alleen nemen zij het wel op. Als je deze dierlijke producten niet wilt of kan eten, is dit geen probleem. Een supplement doet net zo goed zijn werk, en vaak zelfs beter. Daarover meer in het kopje ‘verschillende vormen van vitamine B12’.
Waar zit Vitamine B12 in?

Wat doet het in het lichaam met vitamine B12?

De voornaamste functie van vitamine B12 in het lichaam is zorgen dat het zenuwstelsel goed functioneert. Daarnaast is het nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen in het lichaam. Rode bloedcellen zijn nodig om het zuurstof in je bloed te vervoeren. Om dit te realiseren is een ingewikkeld proces met veel stappen nodig. De opname van vitamine B12 begint in de mond. De vitamine wordt gebonden aan een eiwit en een klein gedeelte (2-3%) wordt opgenomen via de slijmvliezen in de mond. In de maag aangekomen wordt B12 losgekoppeld van het eiwit en gekoppeld aan haptocorrine. Dit bindingseiwit beschermt de B12 tegen het maagzuur. In het minder zure milieu van de dunne darm wordt de haptocorrine weer afgebroken en wordt B12 gekoppeld aan IF (intrinsic factor). Deze stap is noodzakelijk voor de opname. Dit B12-IF complex wordt via een actief transport naar het laatste deel van de dunne darm gebracht, waar de B12 wordt opgenomen. In het darmslijmvlies wordt IF afgebroken en B12 afgegeven aan het bloed. Als laatste wordt de B12 in het bloed gebonden aan een transporteiwit, dat het naar de weefsels en cellen brengt. Daarnaast werkt B12 samen met vitamine B6 en B11 (foliumzuur). Deze drie vitamines zorgen samen voor de opname van ijzer.

Vitamine B12 tekort

Er wordt vaak gedacht dat mensen die geen of weinig dierlijke producten eten een B12 tekort hebben. Dit kan, maar in de praktijk is het zo dat er heel veel mogelijke oorzaken zijn om een B12 tekort op te lopen. Maagzuurremmers hebben bijvoorbeeld invloed op de B12 opname, maar ook ziekte, zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn. Daarnaast kan het zijn dat je te weinig IF aanmaakt (dit komt bij ouderen vaak voor, de productie van IF wordt op latere leeftijd minder) of dat je een aangeboren storing hebt in de B12 stofwisseling of transport. Ook een gastrische bypass, die regelmatig wordt toegepast bij mensen met obesitas, kan invloed hebben op de B12 opname. Daarnaast kunnen ook alcohol, drugs en sommige soorten medicatie (anticonceptie, pijnstillers en metformine) ervoor zorgen dat er minder B12 wordt opgenomen. Leefstijl en stress hebben ook te maken met het verbruik van B-vitamines. Hoe meer stress, hoe meer vitamine B12, B6 en foliumzuur (B11) worden verbruikt. Daarnaast is de opname van vitamine B12 ook gewoon een heel ingewikkeld proces, zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Dat betekent dat de kans aanwezig is dat er ergens in dat proces wat mis gaat en dat het vitamine daardoor niet opgenomen kan worden.

Een B12 tekort kun je merken aan verschillende, vervelende symptomen:

Een deel van de symptomen zijn neurologisch, zoals tintelingen in de vingers, coördinatiestoornissen, geheugenverlies of spierzwakte in de benen. Andere symptomen hebben te maken met het gehalte van zuurstof in het bloed. Zoals je eerder hebt gelezen is B12 nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen. Deze rode bloedcellen bevatten hemoglobine, dat verantwoordelijk is voor het vervoeren van zuurstof in het bloed. Bij een B12 tekort kunnen er dus lastiger rode bloedcellen aangemaakt worden en dit kan leiden tot bloedarmoede, met een medische term ‘macrocytaire anemie’ genoemd. Door bloedarmoede kun je last krijgen van vermoeidheid, hartkloppingen, hoofdpijn, oorsuizen, snel kortademig zijn en duizeligheid of een gevoel van flauwvallen.

Als je last hebt van dit soort klachten, is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Wat je zelf al kunt doen om een B12 tekort te voorkomen, is een goed supplement slikken. Hierbij is het belangrijk dat je de juiste vorm van B12 neemt.

Ook het slikken van de pil of metformine verhogen de kans op een b12 tekort.

Verschillende vormen van vitamine B12

Er zijn verschillende vormen van vitamine B12. De ene vorm wordt beter opgenomen dan de andere vorm. Dat zullen we even uitleggen. Vormen die goed opgenomen kunnen worden zijn methylcobalamine en adenosylcobalamine. Deze vormen zijn al ‘klaar’ om opgenomen te worden in de weefsels en hoeven dus niet zo veel stappen te doorlopen, waar van alles mis kan gaan. De vormen cyanocobalamine en hydroxycobalamine moeten deze stappen nog wel doorlopen en moeten wel 3-4 omzettings stappen ‘overleven’. Als je al een potje B12 hebt staan, check dan even welke vormen daar in zitten. Goedkope supplementen bevatten vaak de slechter opneembare varianten. Daarnaast is het belangrijk om B12 te combineren in een smelttablet met vitamine B6 en B11. Zelf neem ik deze een aantal keer per week.

Met de code: dietistenhuis10 krijg je korting bij Vitakruid

Heb je moeite met uit je woorden komen of op woorden komen? Dit zijn typische B12 tekort symptomen.

Heb je vragen over een supplement? Neem dan gerust contact op!

Liefs, Eline!

Ja, ik wil contact

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *